ตำนานพื้นเมืองเชียงแสน


สร้างเจดีย์เมืองเชียงแสน

...ที่ยางเปนรูปช้างตัว 1 หว่ายหัวเมือเหนือหลังเมือวันตก ราชคุรุกับปุโรหิตพราหมณ์ว่า ควรแล ว่าอั้น ลวดตั้งวิหารที่คอช้าง ตั้งโรงมหาคุรุทัดหัวช้างตั้งมหาเจติยะทัดลำท้องช้างแล้ว ที่ตั้งเจดีย์นั้นขุดลงเลิก็ 3 วา แล้วก่อด้วยดินละอิฐเปนฝา 3 ด้านทาสทาย แล้วจิ่งเอาธาตุเล็บแม่มือพระเจ้ากล้ำซ้าย กับทังธาตุตาตีนกล้ำขวา <44> มีวัณณะอันขาวดั่งแก้วมุกใส่โกฏแล้วลงจุไว้ ติดด้วยแป้นไม้แก่น 7 ชั้น แล้วท้าวพันพูเปนลูกนางสรีคันธเทวีสร้างพระเจ้าตน 1 ตั้งไว้บนหั้นเบนหน้าไปวันออก ท้าวเพิงพู ท้าวผายูตน ลูกนางฅำทิพย์เทวี สร้างพระเจ้าตน 1 เบนหน้าเมือวันตกแล จิ่งสร้างเจดีย์กวม แล้วท้าวฅำพูตนเปนลูกน้องหล้าสร้างวิหารฅำหื้อเปนทานแล้วปูชาแล…

สร้างปราสาท ธรรมาสน์ และค่าวัสดุ

... เสี้ยงคำแดง 5552 แผ่น ซื้อคำเงิน 50 ธอกปลาบ 2 แถบสลึงเฟื้องใต้ เป็นคำขาว 2250 แผ่นซื้อครัวกินครัวทานเสียงเงิน 20 แถบ อันซื้อเลี้ยงเมื่อวันเวียกไม้ต่อเท้าแล้ว ก็บ่รู้บ่ได้หมายไว้และน้ำรักเสี้ยง 3 หมื่น 3 พัน น้ำรักยามนั้น น้ำรัก 3000 ต่อแถบ. ซื้อหางห่อใหญ่ 3 ห่อ ห่อ 3 แถบ เสี้ยง 1 แถบ ซื้อน้ำมันมะโห่งมาแปลงสะทายจิง 2 แถบ เงิน(ทู) ซื้อแถบ 1 เข้ากัน 3 แถบ ค่าน้ำมะโห่ง และว่าเงินซื้อกินซื้อมา ทานไปว่าอันเวียกไม้ ข้าพระยาสามล้านก็บ่ได้หมายไว้เสี้ยง นักหน้อยก็บ่รู้ได้ และยังรู้ได้วัน 4 ค่ำ ได้จ่าย 4 แถบ เป็นเงินธอก 50 เดือนยี่แรม 5 ค่ำจ่ายกินทาน แถม 50 ธอก กับแถบ 1 เดือนยี่ แรม 6 ค่ำ ได้จ่ายกินและทาน 3 แถบ กับเงินธอกร้อย 1 ก็ได้ซื้อแก้วกาจก เมื่อหัวที 14 แถบ เป็นแก้วหมื่น 6 พัน ซื้อครัวทานแถม 17ในใจกูก็ควรดี ลูกเต้าโฝจากัน กันก็ร้องลูกนายน้อยยส และนายหนานโพธา นายหนานสัทธิ ผู้เป็นหลานมาพร้อมกันกับทังภริยา นางบุญปั๋นมาชุมนุมแล้ว ก็ทัดแม่นกันว่าจักแปลงมหาปราสาทว่าอั้นก็ทัดกันแล้ว ก็เรียกหลานทังนอกหื้อเข้ามา ขนานอุปาละบ้านดง 1 ขนานคีนาบ้านสาลา 1 บ่าวัณณา 1 คำอ้าย 1 หนานยะปอก 1 หนานกาวี หนานปัญญาประตูเวียงก็พาเวียก สร้างไปก็มีบุปผาข้าวตอกดอกไม้ไปนิมนต์ทุเจ้าหลวงจันทร์วัดปราสาท ขอมาแปลงสาลา แปลงมหาปราสาทธัมมาสน์หื้องามก็พาสร้างแปลง ทุเจ้า ก็ชมชื่นยินดีก็ขออนุโมทนาทังลูกสิกและขะโยมก็ดีก็พากันเวรยกสร้างห้างแปลงไปเวียกไม้คบแล้ว เดือน 12 แรม 5 ค่ำ วัน 3 ก็พากันดาขัน 6 ร้อยสาธุเจ้าเป็นสล่า ก็แรกตัดแปลงไปเถิงเดือนเจียง แรม 5 ค่ำ ก็แล้ว ก็พากันทาน้ำรักถมมุก 3 ทีแล้ว น้ำรักก็เสี้ยงหาซื้อไหนบ่ได้ผิดฤดูน้ำรัก ก็ยั้งหั้นเป็นคราว ก็พากันแปลงช้าง 4 ตัว มอม 2 ตัว รับตีนปราสาธธัมมาสน์ช้าง 2 ตัว มอม 2 ตัว ช้าง 4 ตัว ตัง 1 เอารับแท่งธัมมาสน์ ประดับด้วยแก้วแล้วด้วยคำแดง แล้วงามหาที่เผียบเทียบบ่ได้ ช้างตัว 1 เอารับค้างธุงเงินและธุงคำ ธุงทอง ธุงเหล็ก ธุงดิน ธุงซาย(ทราย) ธุงไม้...