กำพร้างัวทอง



          งัวนั้นเขามันเป็นทองล่อ มันขี่ไปชนกัน ชนงัวไผมันตึงตายหมดละ ไปชนงัวพญาเจ้าเมืองแหล่ มันมีเท่างัวล่อ ชนกินห่อข้าวเปิ้นตะอั้นละ กะเอาแหล่ เอางัวทุกตะมาชน เอาช้างเอาหยังมาชนก็ตายไปบนผียังเมืองสวรรค์มา วันพูกหั้นเอามา มาชนสั่งน้องมันแล้ว

          “วันพูก กันว่าพี่ตายหื้อเก็บดูกไว้ เอามาฝังไว้เน่อ” วันพูกหั้นพญาเจ้าเมืองกะเอาผีเมืองมาเป็นงัวชนแหล่ หล่อเข้า ผีเมืองกะปุดเป็นสอง สองหล่อเข้ามาปุดเป็นสี่ สี่ตัวหล่อเข้ามาปุดเป็นห้า นักขึ้น นักขึ้นติกๆ กำพร้างัวทองตายอกแตก ตายแล้วก็ขึ้นไปเป็นพระอินทร์

          กำนั้นพระยาเจ้าเมืองกะไปมัดเอาไอ่เจ้ากุมารมัดติดหางช้าง ค่ำ ข้าวก็หื้อกินเท่าอองไข่ไก่ วันพูกหื้อไปฟันไร่สามม่อนดอย กันฟันบ่แล้วก็จะฆ่าไปนั่งไห้ วิสสุกรรมเทวบุตรที่เปิ้นอู้กะลงมาเนรมิต ฟันหมดสามม่อนดอย ฝนตกซึกๆ ใช้ไปเผาไร่ ไปเอาไฟไปจุด แซ่กะดับไปเหีย ไห้แหม พี่เปิ้นฮู้ เนรมิตเป็นไฟเผาหมด ทีนี้เอาหื้อเปิ้นไปปลูกแหม ต่างข้าว ๗ ลำเกวียนหื้อแล้ววันเดียว บ่หื้อติดปากขุมสักเมล็ด พี่เปิ้นก็มาช่วยแล้วหมด แล้วใช้คนไปกอยละ เอามัดติดหางช้างไปแหล่ กำมาก็ห้อยหางช้างมา มาแผวก็เอาข้าวหื้อกินเท่าอองไข่ไก่ ค่ำแท้ๆ จ้างหื้อไปแปงปราสาทกลางน้ำมหาสมุทรหื้อกู ถ้าบ่ไปจะตาย แปงขวานขี้ครั่งหื้อ เอาไปพันกะมันแหลวเสี้ยงปัดตกหวะ ไปนั่งไห้แหม พี่เปิ้นก็ลงเนรมิต เอาปลิงมาแปงเชือกแปงตอก เอาปลามาแปงแป้นเปงเลา เข้าไป พาลูกน้องรี้พลเข้าไปแผวกลางปุ๊น ทีนี้มันกะลั่นแหล่ ปราสาทใหม่มันกะลั่นพ่องก่า หลุบหมด เหลือทุคตะคนเดียวบ่ดาย เลยได้เป็นพญาเจ้าเมืองสืบต่อไปเหีย