มีสามพี่น้องเป็นลูกของพญาเจ้าเมือง เมื่อเติบโตเป็นหนุ่มพ่อแม่ก็ส่งให้ไปเรียนวิชาปัญญาที่เมืองตักกสิลากับพระฤๅษี สามพี่น้องนั้นก็เรียนวิชาจนจบชำนาญกันหมด
แล้ว ทั้งพี่ทั้งน้องต่างก็อวดว่าตนเองนั้นเรียนจนจบได้ปัญญามาหมดแล้ว ก็พากันไปขอลาพระฤๅษีกลับบ้านเมืองของตน
ทั้งสามคนพี่น้อง เดินทางมาถึงบ้านหลังหนึ่งก็หิวข้าว ก็เลยชวนกันหยุดกินข้าวที่ข้างทาง และได้ตกลงกันว่าน้องสุดท้องไปตักน้ำ พี่คนสองไปหาฟืน พี่คนโตก็บอกว่า
“พี่จะไปขอไก่ก็แล้วกัน”
ที่บ้านหลังใกล้ๆ นั้นมีแม่เฒ่าคนหนึ่งกำลังตำข้าวอยู่ เมื่อแม่เฒ่าเห็นก็ถามพี่ชายคนโตว่า
“หลานเฮ้ย จะไปที่ไหน”
พี่ชายคนโตนั้นก็บอกกลับไปว่า
“ผมสามพี่น้องไปเรียนวิชาปัญญาที่เมืองตักกสิลามา จะกลับบ้านนะเลยแวะกินข้าวที่ศาลาที่พักใก้ลๆ นี้ และตอนนี้กะว่าจะมาขอไก่ของแม่เฒ่านะ”
แม่เฒ่านั้นก็ตำข้าวอยู่ มีไก่ตัวผู้มาสับกินข้าวตัวหนึ่ง แม่เฒ่าก็คว้าคอไก่ตัวนั้นแล้วถามว่า
“หลาน ไก่ตัวนี้หลานว่าแม่เฒ่าจะฆ่า หรือว่าแม่เฒ่าจะปล่อย หากหลานแก้ปัญหานี้ได้แม่เฒ่าจะให้ไก่ตัวนี้ไป หากแก้ไม่ได้ก็ไม่ได้กินไก่ละ”
พี่ชายคนโตแก้ปัญหาไม่ได้ พอดีว่าน้องคนรองหาฟืนมาแล้วก็มาหา พี่ชายคนโตก็เล่าเรื่องราวให้ฟัง น้องรองนั้นก็จะไปลองดู
“เราขอไปลองซักครั้ง มันจะซักเท่าไหร่เชียว”
พอน้องรองไปถึงบ้านมาเฒ่านั้นก็เจอเหตุการณ์เดียวกันเลย น้องรองก็ตอบไม่ได้ ก็กลับมาที่ศาลาที่เดิม น้องเล็กก็หาบน้ำมาถึงที่ศาลาก็ถามถึงไก่ พี่ทั้งสองก็ทำหน้า
หนักใจแล้วก็บอกให้น้องเล็กไปขอไก่ที
“น้องเล็กเจ้าไปเถอะไปขอไก่มาหน่อย พี่ไม่สามารถที่จะเอาไก่มาได้”
น้องเล็กก็ไปที่บ้านแม่เฒ่านั้น น้องเล็กก็เจอเหตุการณ์เดียวกับพี่ชายทั้งสองเลย
“หากหลานตอบแม่เฒ่าได้ว่าแม่เฒ่าจะฆ่าหรือว่าจะปล่อยไก่ตัวนี้ ถ้าตอบได้ก็เอาไก่ไป ถ้าตอบไม่ได้ไม่ต้องกินละไก่ตัวนี้”
น้องคนสุดท้องนั้นก็กระโดดขึ้นไปอยู่ที่กลางบันใดบ้านขวางไว้แล้วถามแม่เฒ่าว่า
“แม่เฒ่าว่าข้าจะขึ้น หรือว่าข้าจะลงถ้าตอบได้ข้าก็จะไขคำตอบของแม่เฒ่า ถ้าแม่เฒ่าไม่ตอบข้าก็จะขวางบันใดอยู่อย่างนี้แหละไม่ต้องขึ้นบ้านขึ้นเรือนกันละ ถ้าแม่เฒ่าตอบ
ผิดข้าจะเอาไก่ตัวนั้นไปเสีย”
แม่เฒ่านั้นเจอกลซ้อนกลอย่างนี้ตอบไม่ได้ก็เลยบอกน้องคนสุดท้องไปว่า
“เจ้าลงมาจากบันใดบ้านข้านะข้าจะขึ้นเรือน”
“อ้าว ขึ้นไปทำไมละแม่เฒ่า ข้าวยังตำไม่เสร็จเลยนี่”
“ก็ขึ้นไปต้มไก่ตัวนี้ทำอาหารให้กับพวกเจ้าไงละ”