โสะบ่าโอ (ส้มโอ)


ส้มโอในภาคเหนือ ส่วนใหญ่มีรสเปรี้ยวเพราะสภาพภูมิอากาศและดินทำให้ส้มโอมีรสไม่หวาน หรือออกรสอมเปรี้ยวอมหวาน ซึ่งส้มโอที่มีชื่อเสียงของภาคเหนือคือ ส้มโอลำปาง มีทั้งเนื้อในสีแดง และสีน้ำผึ้ง มีรสชาติดี เช่นเดียวกับส้มเช้ง หรือ ที่คนท้องถิ่นในจังหวัดลำปางเรียกว่า “บ่าเกลี้ยง” หรือส้มเกลี้ยง ซึ่งเป็นส้มที่มีรสชาติอร่อยขึ้นชื่อของลำปาง ในสมัยก่อน อำเภอเถิน เป็นถิ่นที่มีส้มเกลี้ยงรสชาติดีที่สุด จนมีคำกล่าวที่รู้จักกันดีว่า “ส้มเกลี้ยงเมืองเถิน” ซึ่งมีเนื้อในสีน้ำผึ้งฉ่ำ รสชาติอมเปรี้ยวอมหวาน เหมาะแก่ผู้ที่ป่วยไข้เบื่ออาหาร ญาติๆ มักหาส้มเกลี้ยงมา “โสะ” ให้รับประทานจะช่วยให้สดชื่น หายไข้ได้เร็ว ทั้งนี้คงเป็นเพราะส้มเกลี้ยงอุดมด้วยวิตามินซีนั่นเอง

วิธีทำ

วิธีทำ โสะบ่าโอ ใช้พริกแห้งหรือพริกสดก็ได้ ปริมาณมากน้อยตามชอบ ชอบรสจัด หรือรสปานกลาง กระเทียม ปลาร้าต้มสุก (หรือสดก็ได้) สิ่งที่ขาดไม่ได้และถือว่าเป็นของคู่กันกับ โสะบ่าโอ คือ “น้ำปู” ที่จะช่วยเพิ่มรสชาติให้เข้มข้นยิ่งขึ้น และสูตรของลำปางต้องมีตะไคร้หั่นบางๆ โรยหน้าด้วย เมื่อได้เครื่องปรุงครบแล้วจึงนำพริกแห้ง กระเทียมมาโขลกรวมกัน ใส่ปลาร้า ใส่ส้มโอที่แกะเปลือกเอาแต่เนื้อ ใช้ไม้ตีพริกโขลกเบาๆ ไปมา ใส่น้ำปูหนึ่งช้อน เติมน้ำปลา ถ้าชอบหวานให้เติมน้ำตาบปี๊บเล็กน้อย โขลกเบาๆ ให้เข้ากัน ระวังอย่าให้ส้มโอแหลกจะเสียรสชาติ จากนั้นตักใส่จาน โรยด้วยตะไคร้หั่นบางๆ เพื่อแก้อาหารปวดท้อง รับประทานกับตูน (ทูน) สดที่ปอกเปลือกล้างสะอาดดีจัดใส่จานมาเคียงกันกับโสะบ่าโอ