หมวดยำ

ส่วนประกอบหลัก คือ ผักหนอก ( ใบบัวบก ) พริกแห้ง กะปิ หอมแดง น้ำมันงา หรือน้ำมันพืช มะเขือเทศ ถั่วลิสงคั่วป่น ถั่วเน่าป่น กุ้งแห้งป่น ปลากะป๋อง ปลาทูนึ่ง แคบหมู

หมวดยำ

มะม่วงสะนาบ เป็นอาหารที่ทำแบบเดียวกับยำมะม่วง แต่สำหรับในพื้นที่อำเภอ แม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน เรียกว่า มะม่วงสะนาบ มีส่วนประกอบหลัก คือ มะม่วงแก้ว หรือมะม่วงตลับนาค หอมแดงซอย กระเทียมแกะ สำหรับทำกระเทียมเจียว กะปิ ละลายน้ำ งาขาว กุ้งแห้ง พริกเม็ดเล็กแห้ง ถั่วลิสง ผงปรุงรส

หมวดยำ

ยำจิ๊นไก่ หมายถึง การนำไก่ไปต้มแล้วนำมายำคลุกเคล้ากับน้ำพริกลาบ หรือ น้ำพริกที่ปรุงเช่นเดียวกับลาบ มีเครื่องเทศเป็นส่วนประกอบ ข้อสำคัญ ยำจิ๊นไก่ ต้องย่างพริกแห้งให้สุกเกรียมจนมีสีเกือบดำถึงจะให้รสชาติอร่อย มีกลิ่นพริกหอม

หมวดยำ

น้ำโจ้ หมายถึง ข้าวที่ได้จากการหุงเหล้า โดยนำเศษข้าวที่หมักเหล้ามายำใส่กล้วยดิบ (กล้วยคล้าว) มะละกอห่ามๆ เม็ดแมงลัก ใส่พริกแห้งเผาไฟ ข่า เกลือ ปลาร้าโขลกละเอียดแล้วนำมายำคลุกเคล้ากับน้ำโจ้ รับประทานยามบ่ายๆ ช่วยให้สดชื่นมีกำลัง แต่หากรับประทานมากเกินไปอาจมีอาการเมา

หมวดยำ

ยำบ่าถั่วบ่าเขือ หรือยำถั่วฝักยาวกับมะเขือยาว หรือมะเขือม่วง ส่วนผสมคือ ถั่วฝักยาว มะเขือยาวหรือมะเขือม่วง หมูสับ กระเทียมเจียว ผักชี ต้นหอม น้ำมันสำหรับผัด เครื่องแกงใช้พริกแห้ง หอมแดง กระเทียม ข่า กะปิ ปลาร้าสับ

หมวดยำ

คำว่า “ฟัก” ในที่นี้ หมายถึง การสับให้ละเอียด การทำปลาฟักมักใช้ปลาหมอ (สูตรของจังหวัดลำปาง) ขอดเกล็ดให้เกลี้ยง ควักไส้ ล้างให้สะอาด นำมาสับให้ละเอียด ใส่กระเทียม ข้าวเหนียวสุก เกลือ แล้วนำใส่ในกระออมหรือกระบอกไม้ไผ่ปิดฝาให้แน่นทิ้งไว้ประมาณเจ็ดวัน สามารถนำมารับประทานได้ บางคนอาจรับประทานสดๆ หรือบางคนอาจนำไปทำให้สุกด้วยการคั่ว ใส่พริกแห้งเผา หอมแดงซอย ตะไคร้หั่นฝอย

หมวดยำ

ปลาส้ม หมายถึง ปลาที่หมักด้วยข้าวเหนียวสุก กระเทียม เกลือ โดยปลาที่สามารถนำมาทำปลาส้ม เช่น ปลาตะเพียนขาว เป็นต้น แต่ในจังหวัดพะเยา อาจใช้ปลาอื่น ๆ ที่จับได้ในกว๊านพะเยาว ที่มีเนื้อมากกว่าปลาตะเพียน และปลาส้ม ก็เป็นอาหารขึ้นชื่อของจังหวัดพะเยา การทำปลาส้ม มีวิธีการคือ นำปลาตะเพียนขาวสดมาควักท้องล้างให้สะอาด หากตัวเล็กใช้มีดทุบให้นุ่ม หากตัวใหญ่อาจหั่นเป็นท่อนๆ ก่อนทุบให้นุ่ม แล้วนำไปหมักกับเกลือ กระเทียม ข้าวเหนียวสุก ปิดฝาภาชนะหมักไว้ประมาณเจ็ดวัน ปลาจะมีรสเปรี้ยว จึงเรียกว่า “ปลาส้ม”

หมวดยำ

ยำปลาแห้ง ส่วนผสม ปลาช่อนตากแห้ง หรือปลาเนื้ออ่อนตากแห้ง ตะไคร้ ต้นหอม ผักชี ผักไผ่ เครื่องแกงใช้พริกแห้ง หอมแดง กระเทียม ข่า กะปิ เกลือ

หมวดยำ

ยำผักจุ๋มป๋า หรือ ผักกาดนา เป็นพืชที่ขึ้นอยู่ในนาข้าว มีรสขมเล็กน้อย นิยมนำมาจิ้มน้ำพริก หรือนำมายำ มีส่วนผสม คือ ผักจุ๋มป๋า หมูสับ ข่า ผักชี ต้นหอม กระเทียมเจียว น้ำมันสำหรับผัด เครื่องแกงใช้พริกแห้ง หอมแดง กระเทียม ข่า กะปิ ปลาร้า

หมวดยำ

ยำผักเฮือด เป็นคำเรียกชื่ออาหารอีกชนิดหนึ่ง ผักเฮือด เป็นพืชยืนต้น ชาวล้านนามักตอนกิ่ง ตัดยอดไม่ให้ต้นสูง และให้ผักแตกยอดอ่อนเพื่อจะเก็บมาทำอาหารได้สะดวก รสชาติของผักเฮือดจะออกฝาดเล็กน้อย จึงมีสูตรการปรุงที่จะต้องแก้ความฝาดด้วยมะเขือเทศ

หมวดยำ

ยำสะนัด เป็นการนำผักหลายๆ อย่าง ลวกหรือนึ่งมายำรวมกัน แล้วนำมาปรุงกับเครื่องปรุง เช่นเดียวกับยำถั่วฝักยาวและมะเขือยาว มีส่วนผสมคือ ถั่วฝักยาว มะเขือยาวหรือมะเขือม่วง ถั่วแปบ มะเขือพวง ผักบุ้ง หัวปลี บางสูตรใส่ผักชะอม กระถิน หมูสับ กระเทียมเจียว ผักชี ต้นหอม น้ำมันสำหรับผัด เครื่องแกงใช้พริกแห้ง หอมแดง กระเทียม ข่า กะปิ ปลาร้าสับ

หมวดยำ

นิยมใช้หน่อไม้ไร่ ต้มให้สุกจนมีรสหวาน นำมายำกับเครื่องปรุง นิยมใส่น้ำปู ใบขิงหั่น หรือไพล (ปูเลย) บางสูตรใส่หมูสับลงไปด้วย โดยต้มพร้อมปลาร้าสับ จากนั้นจึงนำมาคลุกเคล้ากับเครื่องปรุง ส่วนผสม หน่อไม้ ใบแมงลัก ใบขิง น้ำปู ผักชี ต้นหอม น้ำปลาร้าต้มสุก เครื่องปรุงใช้พริกชี้ฟ้า หอมแดง กระเทียม

หมวดยำ

ฮก หมายถึง รกควายที่เพิ่งออกลูกใหม่ๆ เป็นอาหารรสเลิศอีกชนิดหนึ่งของล้านนา โดยนำไปยำ ซึ่งมีวิธีการทำคล้ายกับทำลาบควายแต่จะต้มให้สุกก่อน

หมวดยำ

เตา หรือ เทา คือ พืชตระกูลตะไคร่น้ำ มักขึ้นในนาที่มีน้ำใสสะอาด จะมีสีเขียวสดเป็นเส้นฝอยละเอียดคล้ายสาหร่ายทะเล นิยมนำมาทำอาหารรับประทานสดๆ หรือบางแห่งอาจนึ่งให้สุกก่อนนำมาปรุง

หมวดยำ

ยำเห็ดฟาง หรือยำเห็ดเฟือง เป็นอาหารประเภทยำ ที่นำเอาส่วนผสมที่เป็นของที่สุกแล้ว ลงไปผสมกับเครื่องปรุง มีวิธีการปรุงเช่นเดียวกับยำจิ๊นไก่ หรือจะใช้พริกลาบ หรือเครื่องปรุงลาบ มาเป็นเครื่องปรุงก็ได้ ส่วนผสมคือ เห็ดฟาง ตะไคร้ ผักไผ่ สะระแหน่ ผักชี ต้นหอม หอมแดง บางสูตรใส่ข้าวคั่ว เครื่องแกงใช้พริกแห้ง หอมแดง กระเทียม กะปิ ข่า เกลือ