ข้าวแต๋น หมายถึง การนำข้าวเหนียวนึ่งสุก มาคลุกกับน้ำอ้อยที่เคี่ยวแล้ว หรือ น้ำที่คั้นจากแตงโม พอให้ออกรสหวานน้อยๆ แล้วนำข้าวมากดลงบนพิมพ์วงกลมก่อนนำไปตากแดดจนแห้ง เมื่อแห้งดีแล้ว จากนั้นนำมาทอดในน้ำมันร้อนๆ จนพอง เมื่อตักลงพักให้สะเด็ดน้ำมันแล้วจึงนำน้ำอ้อยที่เคี่ยวจนข้นมาราดเป็นเส้นไล่ตามวงกลม ทิ้งไว้ให้แห้งจึงรับประทานได้ บางคนไม่ชอบหวานอาจไม่ต้องราดด้วยน้ำอ้อยเคี่ยวก็ได้ เพราะได้คลุกน้ำอ้อยมาก่อนแล้ว นอกจากกรณีที่ไม่ได้คลุกจึงราดน้ำอ้อยลงไปให้มีรสชาติหวานพอดี ความจริงคนล้านนาโบราณทำข้าวแต๋นเพื่อเป็นการเก็บรักษาอาหาร โดยนำข้าวเหนียวที่เหลือจากการรับประทานมาตากเก็บไว้ เมื่อรวมกันได้จำนวนพอสมควรจึงทอดเป็นข้าวแต๋นรับประทาน หรือห่อติดตัวเวลาเข้าป่าไปหาของป่าเป็นเวลานาน สามารถเก็บไว้รับประทานได้หลายวัน